B5 vitamini haqqında hər şey

B5 vitamini və ya pantotenik asit, suda həll olduğu üçün suda həll oluna bilən vitaminlər qrupuna aiddir. Adı da bütün heyvan və bitki toxumalarında mövcud olduğu üçün “hər yerdə” mənasını verən “pantos” terminindən gəlir. 

Yağlardan, proteinlərdən və karbohidratlardan enerji əldə etməkdə təməl bir molekul olan koenzim A-nın bir tərkibi olaraq bilinir. Əlavə olaraq, asetilkolin, stereoid hormonları, xolestrol və digər təməl yağların istehsalını da iştirak edir. 

B5 vitamini mənbələri

Bədən pantotenik asidi sintezləyə bilmir, buna görə də onu birbaşa qidadan almalısınız. Avokado, brokoli, yumurta sarısı və süddə də vacib miqdarda olsa da, ən əsas mənbəyi ətdir. Pantotenik asitlə zənginləşdirilmiş qidalar, hətta həb formasında qida əlavələri mövcuddur.

Tövsiyə edilən miqdar

Bu vitamininin qəbul etməli olduğumuz miqdarı haqqında çox az şey bilinir. Bununla bərabər, 2014-cü ildə Avropa Qida Təhlükəsizliyi Təşkilatı (EFSA) yetkinlər və hamilə qadınlar üçün gündə 5 mq-lıq B5 qəbulunu yetərli olduğunu müəyyənləşdirdi.

Süd verən qadınlar üçün ana südündə istifadə olunduğuna görə gündəlik norma 7 mq müəyyən edilib. Altı aydan böyük uşaqlar üçün isə 3 mq tövsiyə edilir, uşaqlar və yeniyetmələr üçün növbə ilə 4 və 5 mq məsləhətdir.

B5 vitamini əskikliyi və toksiklik

Bu vitamin əlavə qida maddəsi şəklində satılsa da, B5 əskikliyi son dərəcə nadir olduğu üçün bu qida əlavələrinin çox böyük əhəmiyyəti yoxdur. 

Əslində əskikliyin klinik simptomları vitamin tərkibli maddələrlə müalicə edilən sınaq könüllülərindən əldə edilib. Yüngül formada bağırsaq narahatlığı, ishal simptomları bildirilməsi ilə bərabər, həddən çox yeməyə görə toksiklik də müşahidə edilib.

Qısası, pəhrizini əsl qidalara (meyvələr, tərəvəzlər, taxıllar, yumurtalar, paxlalılar, ət və balıq) əsaslandırsanız, B5 vitamini əskikliyiniz olmayacaq. Gördüyünüz kimi, bu vitamin vacib bir mikro qidadır, ancaq qəbul edilməsi də olduqca asandır.